Ένα για την Helen

Είχα μία αρκετά έντονη διαφωνία με τη Helen,  σχετικά με τις απολύσεις στο δημόσιο. Η κοπέλα αυτή την οποία γνωρίζω μόνο διαδικτυακά και από όσο μπορεί να κρίνει κανείς είναι μία χαρά άνθρωπος και μάλιστα συμφωνούμε σχεδόν σε όλα, ανησυχεί πάρα πολύ γιατί είναι δημόσιος υπάλληλος.

Και με το δίκιο της.
Κι εγώ θα ανησυχούσα αν η καριέρα μου και η ζωή μου ολόκληρη κρέμονταν από τα μη-μπω-τι της σαμαρωμένης κυβέρνησης. Για φαντάσου, ας πούμε, να σου έχουν κόψει το εισόδημα δυο-τρείς φορές, και τώρα να σου λένε ότι θα σε απολύσουν κιόλας! Εκεί που όλα ήταν μια χαρά, ξαφνικά να βρίσκεσαι στο δρόμο, με ότι συνέπειες έχει αυτό όχι μόνο για το εισόδημά σου αλλά και για την ασφάλισή σου, τη σύνταξή σου, κοκ.

Έθεσε το αδιαμφισβήτητο ζήτημα της αξιολόγησης, από ποιόν θα γίνει αυτή και με ποιά κριτήρια και, εν τέλει, αν όλο αυτό το πράγμα με πρόφαση την αναδιάρθρωση του δημοσίου καταλήξει σε άλλη μία πελατειακή κομπίνα. Οι αντιρρήσεις αυτές, όπως όλοι εδώ νομίζω θα συμφωνήσουμε, είναι κάτι παραπάνω από εύλογες, είναι αντίστοιχες με την πραγματικότητα, είναι η πραγματικότητα. Αν προσπαθήσει ο οποιοσδήποτε να διαφωνήσει, θα πρέπει να είναι τελείως άσχετος ή τόσο βαθειά χωμένος στο σύστημα ώστε να μην το βλέπει, όπως τα ψάρια δε βλέπουν το νερό ή εμείς τον αέρα.

Για φαντάσου  ας πούμε, να κάνεις παράπονα για το πελατειακό σύστημα στον βενιζέλο. Θα σου πεί σίγουρα κάτι όπως "Ποιό πελατειακό σύστημα; Εμείς μόνο αξιοκρατικά διορίζουμε" και ίσως αγανακτήσει κιόλας.

Κατανοώ, λοιπόν, την ανησυχία της Helen.

Ο λόγος που εδώ και χρόνια φωνάζω υπέρ απολύσεων και θα συνεχίσω να φωνάζω μέχρι να γίνει, είναι ο εξής: την Ελλάδα που ξέρατε, να την ξεχάσετε.

Δεν ξέρω αν το θυμάστε αυτό, αλλά ήταν φράση από κάποια ομιλία του γαπ, όταν ζητούσε από τη βουλή να υπερψηφίσει το μνημόνιο. Το ξέρω ότι μόλις ακούτε γαπ βγάζετε σπυριά. Ακόμα και τα παιδιά στο σχολείο έχουν φτιάξει ποιηματάκια τύπου "Ο Παπανδρέου είναι χαζός, ία-ία-ό!" Η αλήθεια παραμένει ότι την Ελλάδα που ξέρατε δεν θα την ξαναδείτε..

Σαν άνθρωπος που έχω υποστεί πολλά από το δημόσιο και έχω χάσει πολύ χρόνο και πολύ χρήμα από τις διάφορες δυσλειτουργείες του, νομίζω ότι έχω κάθε δίκιο να απαιτώ όχι το ξεπούλημά του, ούτε την διάλυσή του αλλά την διόρθωση των λαθών του και τον εκσυγχρονισμό του. Αν είναι μόνο οι επίορκοι που δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους, τότε ας απολυθούν μόνο αυτοί. Αν φανεί από τα δικαστήρια ότι δεν είναι επίορκοι, τότε ας μην απολυθούν.

Δεν θέλω να εκλείψει το δημόσιο, ούτε να χαθεί. Θέλω να δουλεύει. Καλά.

Αυτό που θέλω εγώ είναι την επόμενη φορά που θα αναγκαστώ να κάνω δουλειά με το δημόσιο, να μην πληρώσω τη νύφη, όπως συνέβη κάθε φορά εως τώρα. Όταν θα πάω στο λιμεναρχείο, να ξέρουν τί χρειάζεται για έναν απόπλου και όχι να τους τα λέω εγώ και να μη με πιστεύουν κιόλας. Όταν θα πάω στον οαεδ ή στο δημαρχείο ή στο κτέο ή κι εγώ δεν ξέρω που αλλού, να μη χρειαστεί να περιμένω πότε θα κάνει ξαστεριά, αλλά να νοιαστεί κάποιος για τα λεφτά που χάνω περιμένοντας, για την άδεια που θα αναγκαστώ για πολλοστή φορά να πάρω από το αφεντικό μου, για τα δάνεια που τρέχουν όσο αυτοί περιμένουν πότε θα σηκώσει το τηλέφωνο ο γενικός και για τον χρόνο που χάνω περιμένοντας στις ουρές, μην μπορώντας να εξυπηρετήσω τους πελάτες μου.

Και γνωρίζω πολλές ακόμα περιπτώσεις σαν τη δική μου, που από ολιγωρία ή ανεπάρκεια ή, μερικές φορές πονηριά κάποιου δυ, χάνουν περιουσίες και εισοδήματα, χάνουν δουλειές και ευκαιρίες. Σπίτια και χωράφια, ανθρώπινες ζωές, όλα αυτά μένουν αχρησιμοποίητα γιατί κάποιος κάπου δεν γνωρίζει ακριβώς τί λέει ο νόμος ή επειδή περιμένει φακελάκι και γρηγορόσημο ή, ακόμα χειρότερα, δεν ξέρει να χειριστεί υπολογιστή. Κάποιος κάπου χάνει την κληρονομιά του γιατί κάποιος δήμαρχος δεν ξέρει, ή δεν θέλει, να κάνει αυτό που πρέπει.

Φαντάσου, για παράδειγμα, πόσα θα έπρεπε να πληρώσει το δημόσιο σε αποζημιώσεις, αν ο κάθε επιχειρηματίας που του λήγει το δάνειο λόγω κρατικής καθυστέρησης το ζητούσε; Αν πλήρωνε το κράτος αποζημιώσεις για κάθε χαμένη περιουσία, για κάθε οικονομική ζημία σε ιδιώτη, λόγω ανικανότητας υπαλλήλου ή συστήματος;  Ε, αυτά, τα πληρώνει από την τσέπη του εδώ και χρόνια ο ιδιωτικός τομέας, κι από πάνω πληρώνει και την ολοένα αυξανόμενη φορολογία που χρειάζεται για να συντηρηθεί το σύστημα.

Άρα, εκτός από συναισθηματική δικαίωση, την τιμωρία έστω και κάποιων από τους υπεύθυνους για όλη αυτή την αδικία, τίθεται και το ζήτημα της απελευθέρωσης όλων αυτών των υποθέσεων που εκκρεμούν, επειδή οι δυ δεν ξέρουν τί να κάνουν. Δεν είναι κρίμα να μένουν πόροι αναξιοποίητοι, σπίτια άχτιστα και χωράφια άσκαφτα; Δεν είναι κρίμα οι επιχειρήσεις να μην βάζουν μπρος, τη στιγμή που οι άνεργοι τρώνε τσουκνίδες; Δεν είναι κρίμα ολόκληρες περιουσίες να μένουν στο ράφι επειδή ένα δικαστήριο παίρνει είκοσι χρόνια;

Δεν είναι κρίμα να πληρώνεις μία πολεοδομία και οι πόλεις σου να αποτελούνται από αυθαίρετα πάνω σε μπαζωμένα ρέματα και καταπατημένα, γιατί κανείς δεν τολμά να βγάλει το φίδι από την τρύπα; Δεν είναι κρίμα στο δωρεάν πανεπιστήμιο να αναγκάζεται ο φοιτητής να υποκύψει στον εκβιασμό "αγόρασε το σύγγραμμά μου ή κόβεσαι" και να εξαρτάται η ζωή του από το ποιόν θα υποστηρίξει η τάδε οργάνωση και ποιά παράταξη θα κερδίσει τις φοιτητικές εκλογές, σπάζοντας έδρανα;

Δεν βλέπετε τους νέους που ούτε για μόρφωση εμπιστεύονται την Ελλάδα, ούτε για εργασία και φεύγουν τρέχοντας; Δεν βλέπετε ότι ακόμα και για ένα δόντι προτιμάνε το ξένο νοσοκομείο παρά το ελληνικό; Δεν βλέπετε ότι η αξιοπιστία του δημόσιου τομέα έχει καταντήσει αστείο και ούτε καν οι δυ δεν τον εμπιστεύονται για το οτιδήποτε, πόσο μάλλον για την περίφημη αξιολόγηση;

Όλα αυτά, είναι το δημόσιο. Το οποίο μερικές φορές κάνει τη δουλειά του, αλλά μερικές όχι.

Οι απολύσεις δεν σημαίνουν μόνο απολύσεις αλλά και προσλήψεις. Σημαίνουν αξιολόγηση. Σημαίνουν αλλαγή του τρόπου σκέψης.

Δεν είναι ζήτημα αριθμού, αν οι δυ είναι πέντε ή δέκα. Είναι ζήτημα αποτελεσματικότητας και, εφόσον δουλειά δε γίνεται και πρέπει να γίνει, τότε πρέπει να δούμε ποιοί θα την κάνουν.

Τις ανησυχίες της Helen τις συμμερίζομαι, αλλά σκέφτομαι από την άλλη ότι αν (όπως περιμένει και περιμένω) απολύσουν χρήσιμους για να κρατήσουν τους ημέτερους, τότε απλά θα έχουν στα χέρια τους ένα σύστημα που ούτε τους ίδιους δεν θα εξυπηρετεί: εφορίες που δεν εισπράττουν, αγορανομίες και ελεγκτές εργασίας που δεν θα ξέρουν που πήγε το ικα και το φπα, όλες οι προβλέψεις θα πέφτουν έξω, δεν θα μπορούν να προγραμματίσουν τίποτα
και οι απώλειες εισοδήματος θα είναι για το κράτος αστρονομικές. Θα καταρρεύσουν όταν δεν θα μπορούν να συντηρήσουν τους κομπινο-μισθοφόρους τους, οι οποίοι τότε θα στραφούν εναντίον τους.

Οπότε, είτε που θα καταρρεύσουν, είτε που θα το κάνουν σωστά.

Αλλά ακόμα και αν δεν το κάνουν σωστά και καταρρεύσουν, θα μείνει ένα θεσμικό πλαίσιο που θα προβλέπει την απόλυση και την αξιολόγηση, ώστε από εκεί να στηθεί εξ αρχής κάτι που να μπορεί να συντηρηθεί.

Τους κινδύνους τους βλέπω.

Για να πιάσεις το ένα κλαδί ,όμως, πρέπει πρώτα να αφήσεις το άλλο.