Μία πάπια

Μα ποιά πάπια;
Όλοι ξέρουμε ποιά πάπια, αλλά κάνουμε ότι δεν ξέρουμε. Είναι η πάπια της αξιολόγησης.
Όλοι την φοβούνται γιατί κανείς δεν εμπιστεύεται το κράτος, ούτε οι προς αξιολόγηση, ούτε οι πολίτες, ούτε καν οι ίδιοι οι αξιολογητές.

Υπάρχει όμως και μία άλλου είδους αξιολόγηση, όχι αυτή των προσώπων αλλά των δομών, των διαδικασιών σα να λέμε. Δηλαδή, παρατηρώντας μία διαδικασία να κατανοήσουμε το κατά πόσο είναι παραγωγικό και εδώ είναι το πρόβλημα, ο ορισμός της παραγωγικότητας που για το δημόσιο δείχνει να είναι διαφορετικός. Για όλες τις επιχειρήσεις παραγωγικότητα σημαίνει να "βγάζεις τα λεφτά σου" δηλαδή το έργο που παράγεις να υπερβαίνει σε αξία τη συνολική δαπάνη της εργασίας σου ενώ για το δημόσιο η παραγωγικότητα είναι μία έννοια άπιαστη.

Και είναι μεγάλη η παρεξήγηση, γιατί όταν λέμε κοινωνικό αγαθό σε καμμία περίπτωση δεν

εννοούμε "δωρεάν" διότι όλα αγοράζονται και πουλιούνται, όπως τα βιβλία για τα σχολεία ή τα φάρμακα και τα αναλώσιμα στα νοσοκομεία. Και όποιος θεωρεί ότι η υγεία και η παιδεία ως κοινωνικά αγαθά πρέπει να είναι δωρεάν, τότε να πάει να δουλέψει χωρίς αμοιβή να δεί τη γλύκα, διότι αυτό σημαίνει δωρεάν παιδεία και υγεία, να δουλεύουν οι γιατροί, οι νοσοκόμες, οι δάσκαλοι και οι καθηγητές, μαζί με όλους τους συμμετέχοντες όπως καθαρίστριες και καφετζήδες, δωρεάν.

Πρέπει να πληρώνονται, πρέπει να αγοράζονται υλικά και πρέπει, πάνω από όλα να κάνουν αυτο για το οποίο πληρώνονται.

Θα πρότεινα, να καταργηθούν όλοι οι φόροι και να γίνουν τα πάντα ιδιωτικά, αλλά την ελίτ που ζεί από τον ιδρώτα του εργάτη δεν τη συμφέρει καθόλου αυτό. Γιατί αν όχι από τα κρατικά χρήματα, τότε από που θα χρηματοδοτούνται τα κόμματα και οι βουλευτικές αποζημιώσεις και οι "ανακεφαλαιώσεις" των τραπεζών; Και πως θα μπορεί ο τζογαδόρος του ΧΑΑ να κάνει τον πολλά βαρύ ότι δήθεν ξέρει ποιό κρασί ταιριάζει με την τρούφα και ποιό με την σπάλα από λάμα;

Τέλος πάντων, παρασύρθηκα πάλι. Πίσω στην αξιολόγηση. Αξιολόγηση των διαδικασιών, εκτός από αυτή των προσώπων.

Πρέπει κάποιος που να είναι σχετικός με τον κάθε τομέα να κάτσει σε μία ήσυχη γωνιά χωρίς να κάνει τίποτα άλλο από το να παρατηρεί τί γίνεται και πως, για μεγάλο διάστημα. Ας πούμε ότι είσαι ναυλωτής σκαφών (εντελώς φανταστικό σενάριο) και πάς στο λιμεναρχείο για να πάρεις απόπλου για τους πελάτες σου (είπαμε, το σενάριο είναι εντελώς φανταστικό!) και υπάρχει εκεί κάποιος παρατηρητής. Αυτό που θα δεί ο παρατηρητής είναι ότι για να πας διακοπές μίας εβδομάδας πρέπει να βάλεις την υπογραφή σου σε είκοσι περίπου έγγραφα, τα οποία όμως δεν πιστοποιούν τίποτα: ούτε την ικανότητα των ναυλωτών στην κυβέρνηση σκάφους (άρα ούτε την ασφάλεια του πληρώματος) ούτε ταυτοποίηση του πληρώματος (γιατί είναι εξαιρετικά εύκολη η παραποίηση) ούτε την καταλληλότητα του σκάφους γιατί κανείς δεν ελέγχει τίποτα.

Ο παρατηρητής θα δεί επίσης ότι όσο καλή θέληση και αν έχει ο λιμενικός ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ να κάνει κάτι άλλο, αφού για να καλύψει όλη αυτή τη γραφειοκρατεία δεν του μένει χρόνος ούτε υπομονή για οτιδήποτε άλλο. Θα συμπεράνει ο παρατηρητής ότι τόση ποσότητα χαρτιού σπαταλάται άνευ λόγου, μιας και τα έγγραφα αυτά πάνε σε κάτι αποθήκες χωρίς κανείς να τα ξανακοιτάξει ποτέ και μόνη τους χρησιμότητα είναι η διασκέδαση των μυών οίτινες διάγουν ημέρας αμέριμνας ακονίζοντας τους οδόντας των επί των επίσημων κρατικών εγγράφων φερόντων κυανές, καλαίσθητες αλλά το ώντι παντελώς ατελέσφορες σφραγίδες.

Ο παρατηρητής θα βγάλει το συμπέρασμα ότι μία σύνδεση με τα δίκτυα και αρχεία άλλων χωρών μέσω υπολογιστή, θα καθιστούσε όλη αυτή τη χαρτούρα περιττή, εξοικονομώντας εργατοώρες και πόρους γενικώς, παρέχοντας παράλληλα μεγαλύτερη εξασφάλιση και ακριβέστερη πιστοποίηση. Αν κάποιος, ας πούμε, είναι γνωστός μαφιόζος και έχει έρθει για να κάνει μπίζνεςς στο Ιόνιο (εντελώς φανταστικό σενάριο πάντα) ο τουριστικός πράκτορας δύσκολα θα μπορεί να το καταλάβει, ενώ ο λιμενικός που θα έχει επικοινωνία με τους υπολογιστές της ιταλικής αστυνομίας και λιμενικού θα μπορεί σε 5' να ξέρει τα πάντα. Με φωτογραφίες και όλα, ακόμα και αν το δίπλωμα ιστιοπλοΐας που έχει είναι αγορασμένο ή αντικατοπτρίζει πραγματικές δεξιότητες. Αν, ας πούμε, το ίδιο άτομο έχει προκαλέσει ατυχήματα σε ευρωπαϊκή χώρα, τότε ο ιδιοκτήτης του σκάφους ίσως διαφωνεί με τον ναύλο ή ίσως ζητήσει μεγαλύτερη ασφάλιση.

Άρα, όσο καλός και αν είναι ο λιμενικός (ή ο πανεπιστημιακός ή ο στρατιωτικός ή ο γιατρός ή η καθαρίστρια) μέσα σε ένα σύστημα όπου οι διαδικασίες αντιβαίνουν η μία ως προς τη χρησιμότητα της άλλης είναι ανίκανοι να παράγουν έργο. Ακόμα και τον καλύτερο CEO της παραγωγικότερης εταιρείας και αν φέρεις, το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο.

Πιστεύω ότι η αξιολόγηση αυτή έχει ήδη γίνει για το Ελληνικό δημόσιο και ήδη έχει καταστεί σαφές ότι είναι απολύτως αρνητική, το απόλυτο μηδέν και πως όποια παραγωγικότητα υπάρχει οφείλεται αποκλειστικά στην καλή θέληση μερικών ευσυνείδητων ανθρώπων και όχι στον σχεδιασμό της κρατικής μηχανής. Αν, ας πούμε, οι δάσκαλοι δεν έβγαζαν φωτοτυπίες με δικό τους υλικό, τότε η παιδεία βασισμένη αποκλειστικά στα βιβλία και το υλικό του υπουργείου θα ήταν πολύ χαμηλότερης υποστάθμης.

Πρέπει να γίνει αξιολόγηση των δομών, τώρα.
Πριν την αξιολόγηση των προσώπων, γιατί η αποδοτικότητα των προσώπων εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον τρόπο οργάνωσης.

Ο διορισμός των πάντων μετά από εξετάσεις όχι μόνο μέσα από το δημόσιο αλλά από την ευρύτερη εργατική βάση, από διευθυντές μέχρι καθαρίστριες είναι το ένα που πρέπει να γίνει.
Η σύνδεση ανάμεσα στις υπηρεσίες, εφορία, ασφαλιστικούς οργανισμούς, παρόχους υγείας, δημαρχεία, μητρώα, ένοπλες δυνάμεις, ΔΕΚΟ, κοκ, είναι κάτι άλλο που θα διευκολύνει τη ροή πληροφοριών άρα θα επιταχύνει και ΟΛΕΣ τις διαδικασίες, από την πιστοποίηση μέχρι την έκδοση αδειών κοκ.

Αν θες να χτίσεις, πχ, και χρειάζεσαι πιστοποιητικό ότι δεν είσαι καταπατητής, τότε δεν ήταν όμορφο να είναι συνδεδεμένη η πολεοδομία με την δασονομία; Αν ήταν έτσι, τότε δεν θα χρειαζόταν ένας τόνος χαρτί, ούτε τρέξιμο μηνών, ούτε ανακρίβεια στις δηλώσεις. Μέσα σε ένα πεντάλεπτο, θα ήταν έτοιμο το πιστοποιητικό (αν είσαι νομοταγής) ή η απόρριψη (αν δεν είσαι νομοταγής). Συν μικρότερο περιθώριο για συναλλαγές και διαφθορά.

Πρώτα αξιολογήστε τις διαδικασίες.
Μετά στήστε δίκτυα.
Και μετά αξιολογήστε το προσωπικό.
Έτσι θα είναι δίκαιο.