Η απόλαυση

Το συνειδητοποίησα παρατηρώντας τη γαλή μου να τρώει επιλεκτικά την γατοτροφή.

Ξεχώριζε, η άτιμη, με γατίσια εξυπνάδα, το ένα κομμάτι από το άλλο αφήνοντας στην άκρη ορισμένα κομμάτια που στα δικά μου αισθητήρια όργανα ήταν ίδια στην όψη, οσμή και υφή: κρέας το ένα, κρέας και το άλλο. Χωρίς εργαστήριο για χημική ανάλυση, ήξερε τί είναι ωφέλιμο να φάει και τί όχι, παρά τα χημικά πρόσθετα που έχουν αυτές οι τροφές.

Το όργανο που της δίνει αυτή την δυνατότητα είναι ο νούς, δια μέσου των αισθήσεων και το κίνητρο του νού για να πείσει τις αισθήσεις ότι κάτι είναι καλό (ή, σε αντίθετη περίπτωση, κακό) είναι η ευχαρίστηση, η απόλαυση, η ηδονή (ή, σε αντίθετη περίπτωση, η απουσία τους).

Κατόπιν αναρωτήθηκα γιατί εμείς οι άνθρωποι δεν δείχνουμε να έχουμε αυτή τη δυνατότητα και τόσο εύκολα ξεγελιόμαστε ώστε να καταναλώνουμε πράγματα που είναι βλαβερά για την υγεία μας. Πού είναι το δικό μας ένστικτο αυτοσυντήρησης μπροστά σε ένα αλλαντικό από συστατικά αμφιβόλου ποιότητας ή μπροστά σε ένα σνακ τεχνητά κεχρωσμένο, ώστε να το αποφύγουμε;

Κι όμως, το ένστικτο υπάρχει, αλλά εμείς οι ίδιοι έχουμε εφεύρει τρόπους να το παρακάμπτουμε χρησιμοποιώντας απλά εθιστικά υλικά όπως η ζάχαρη, το αλάτι και τα λίπη. Όλα αυτά είναι ωφέλιμα, για αυτό και το ένστικτο μας οδηγεί σε αυτά, με τον ίδιο τρόπο που οδηγεί και τη μύγα στο μέλι. Η διαφορά είναι στην ποσότητα, αφενός, στην ποιότητα αφετέρου.

Στη φύση ό,τι είναι ωφέλιμο είναι απολαυστικό: τα ώριμα φρούτα, ο έρωτας, η καλοκαιρία, η ασφάλεια. Αλλά στην ανθρώπινη παραγωγή, με την προσθήκη όλων αυτών των υλικών, όλα καταντούν να φαίνονται ωφέλιμα. Αν κάποιος, πιχί, σου ζητούσε να φας μία φράουλα, θα την έτρωγες. Αν σου ζητούσε να φας πέντε φράουλες, πάλι θα τις έτρωγες. Ένας λαίμαργος θα έτρωγε ένα κιλό φράουλες ή περισσότερο, αλλά κάποια στιγμή θα σταματούσε, διότι κάποια στιγμή ο νούς θα του έστελνε διάφορα μηνύματα δια με΄σου των αισθήσεων: αίσθηση πληρότητας, βαρυστομαχιά, ακόμα και αλλαγή στην γεύση, μιας και όταν πεινάμε όλα φαίνονται νόστιμα, ενώ όταν είμαστε χορτάτοι μας κακοφαίνεται ακόμα και πιο μικρή αλλοίωση ή διαφορά. Άλλο ένα εργαλείο επιβίωσης: σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, "φάε και μετά βλέπουμε", σου λέει ο πάνσοφος ενστικτώδης νους.

Με την προσθήκη ζάχαρης, όμως, απλά δεν μπορείς να σταματήσεις να τρώς. Παραβιάζεις, λοιπόν τη χωρητικότητα του στομαχιού σου με όλες τις γνωστές συνέπειες για τον οργανισμό μας.

Χειρότερο από όλα είναι ότι εθίζεται ο ουρανίσκος σε έντονες γεύσεις με αποτέλεσμα να φαίνονται άνοστα τα φυσικά υλικά. Αν για παράδειγμα έχεις συνηθίσει τις πίτσες, τότε το σπανακόρυζο σου φαίνεται άγευστο στην καλύτερη και εξαιρετικά δυσάρεστο τις περισσότερες φορές.

Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα νεογνά, τα οποία μην έχοντας προηγούμενες γευστικές εμπειρίες, μόλις δοκιμάσουν ντομάτα ή πατάτα ή οτιδήποτε χωρίς αλάτι τους φαίνεται νοστιμότατο και το τρώνε με όρεξη, ενώ μεγαλώνοντας και μετά την εισαγωγή του αλατιού όλα αυτά τα απαρνιούνται μετά βδελυγμίας

Έκανα, μόλις τα σκέφτηκα όλα αυτά, το πείραμα: απέκλεισα τη ζάχαρη από τη δίαιτά μου: ούτε καν κορνφλέηκσ ή ψωμί, ή μουστάρδα και κέτσαπ, που όπως όλοι γνωρίζουμε είναι τίγκα.Ούτε χυμούς, ούτε ποτά, ούτε τίποτα που να περιέχει ζάχαρη ή υποκατάστατο ζάχαρης ή άλλη γλυκαντική ουσία. Καταρχάς δεν ήταν τόσο δύσκολο όσο το νόμισα. Δεν είχα συμπτώματα στέρησης παρόλο που η ζάχαρη ήταν από τα αγαπημένα μου ναρκωτικά. Το αποτέλεσμα ήταν ολοφάνερο, γευστικά μιλώντας. Ξαφνικά το φρέσκο φρούτο απέκτησε νέο νόημα για τον ουρανίσκο μου και μία κουταλιά μέλι από τα μελίσσια γνωστού μελισσοκόμου της περιοχής φάνταζε σαν το νέκταρ και την αμβροσία ταυτόχρονα ( που αν μου έλεγε κανείς ότι αντί για επιδόρπιο θα έτρωγα μία κουταλιά μέλι θα τον έπαιρνα για τρελό). Για να μη μιλήσω για το τί έγινε όταν έφαγα πεπόνι και καρπούζι, μετά από ένα δίμηνο χωρίς γλυκαντικά....

Αυτό δεν συμβαίνει μόνο με τις τροφές, το αλάτι, τη ζάχαρη και τα λοιπά, αλλά κατ'επέκταση και με τις υπόλοιπες εκφάνσεις της ζωής και επιβίωσης. Έτσι κάνουμε και με τον έρωτα, την επιτυχία, την ψυχαγωγία, την κοινωνικότητα και την εργασία: επειδή είναι ευχάριστα και η τεχνολογία τα έχει καταστήσει προσβάσιμα και έντονα, το παρακάνουμε. Το τεχνητό έχει εκθρονίσει το φυσικό. Το ένστικτό μας σίγουρα θα έβρισκε εξαιρετικά δυσάρεστα όλα αυτά τα πλαστικά πράγματα, πλαστικές απολαύσεις, πλαστική ομορφιά, τενεκεδένια μουσική και πλαστικά αισθήματα, αν δεν ήταν το αλκοόλ και οι υπόλοιπες ουσίες που να μας ζαλίσουν τόσο, ώστε την ασκήμια να την βλέπουμε για ομορφιά και την ταλαιπωρία για διασκέδαση. 

Σκέψου το αυτό: μπορείς να περάσεις καλά χωρίς  να μεθύσεις;

Αυτό το σκέφτηκα ένα βράδυ που είχαμε πάει σε ταβέρνα και δεν μπορούσα να πιω λόγω αντιβίωσης: πέρασα καλύτερα και απόλαυσα τη συζήτηση χίλιες φορές πιό όμορφα. Χόρεψα περισσότερο γιατί
άντεχα περισσότερο και την επόμενη ημέρα εκτός από τη νύστα δεν είχα άλλο σύμπτωμα.

Άρα, το ένστικτο της επιβίωσης είναι εκεί, στη θέση του.

Εμείς οι ίδιοι είμαστε που στο όνομα της εύκολης υπερβολής (και του κέρδους) έχουμε βρεί τρόπους να το καταστέλλουμε και το παρακάμπτουμε, μέσα στην υπέροχη εξυπνάδα μας να ξεγελάμε το ένα και μοναδικό όργανο που μας λέει πως να επιβιώνουμε.

Μπράβο μας.

Μεγάλη η εξυπνάδα μας.