Σάββατο 23 Αυγούστου 2014

Εξελικτικό χαρακτηριστικό επιβίωσης

Είναι αρκετά πιθανό η ανθρώπινη κοινωνικότητα να έχει αλλάξει αρκετά τα τελευταία χιλιάδες χρόνια χωρίς αυτή η αλλαγή να προλάβει να ενσωματωθεί στο γονιδίωμά μας, ως είδος. Οι αλλαγές στη διαβίωση υπήρξαν μεγάλες και πολλές, ειδικά το τελευταίο διάστημα, οπότε δεν είναι εντελώς ανυπόστατη αυτή η υπόθεση.

Ίσως  μία από αυτές τις αλλαγές να ήταν το ζήτημα της αγάπης. Ίσως, σαν προαθρώπινα πρωτεύοντα η αγάπη να είχε άλλη, πιο ζωώδη έννοια και με το πέρασμα από την αγέλη στην κοινωνία να απέκτησε διαφορετική υπόσταση.

Παρατηρώντας ένα ζώο θα δούμε ότι η ενστικτώδης αγάπη περιορίζεται σε ορισμένα άτομα, τα τέκνα και τα ταίρια τις περισσότερες φορές, ενώ σε αγελαία ζώα μπορεί η αγάπη να διευρυνθεί σε περισσότερα άτομα, τις περισσότερες φορές όχι όλα αλλά μερικά. Αν κάποιο από αυτά βρεθεί σε κίνδυνο, τις περισσότερες φορές οι σύντροφοί του θα το αφήσουν στη μοίρα του και μόνο για τα κουτάβια ή τα νεογνά οι γονείς θα ρισκάρουν να τα προστατεύσουν. Τα γέρικα θα ζήσουν για όσο αντέχουν και μετά μένουν αβοήθητα. Φυσικά και  υπάρχουν εξαιρέσεις, αλλά είναι ακριβώς αυτό: εξαιρέσεις. Τις περισσότερες φορές η αγάπη αυτή είναι ή οικογενειακή ή φυλετική αλλά σχεδόν ποτέ και τα δύο και η πιο συχνή "γραμμή είναι ότι από ένα σημείο και μετά, είσαι μόνος σου.

Οι προ-άνθρωποι σε ποιά ομάδα ανήκαν;
Μήπως ήταν αυτό ένα από τα πλεονεκτήματα που κατέστησε τον άνθρωπο κυρίαρχο;

Οι άνθρωποι εκτός από την αγάπη προς το ταίρι και φυσικά προς τα τέκνα, έχουν και την αγάπη προς την ομάδα, και μάλιστα οι άνθρωποι θα ρισκάρουν να προστατέψουν ακόμα και άρρωστα ή γέρικα άτομα που σε άλλα είδη θα θεωρούνταν ανάξια προστασίας μιας και η συνεισφορά τους στην ομάδα θα ήταν ασήμαντη.

Προχωρώντας οι κοινωνίες η αγάπη αυτή έφτασε να απευθύνεται και στον εχθρό, πράγμα μοναδικό στη φύση και αυτό το τελευταίο είναι που φέρνει το ερώτημα: ήταν αυτό πάντα έτσι από πριν γίνουμε άνθρωποι ή ήταν αυτό που μας έκανε άνθρωπους;
Και είναι περίεργο αυτό σαν ερώτημα, γιατί ακόμα και τώρα είναι τόσο δύσκολο να αγαπήσεις όχι τον εχθρό σου, αλλά ακόμα και τον συγγενή σου ή τον συνεργάτη σου, πόσο μάλλον κάποιον που θέλει να σε βλάψει.

Κάποια στιγμή, ένας παρατηρητικός και, πάνω από όλα έξυπνος άνθρωπος διαπίστωσε ότι όταν αγαπάμε κάποιον τότε ζούμε περισσότερο και καλύτερα, και το έκανε νόμο. Η αγάπη ήρθε σαν λογικό συμπέρασμα, σαν αποτέλεσμα λογικής σκέψης. Ήταν η Εύα ή κάποιος άλλος; Αυτό ήταν που έκανε η θρησκεία όταν πρωτοεμφανίστηκε;

Και πριν καλά-καλά συνέλθουμε από αυτό το σοκ, πριν καλά-καλά συνηθίσουμε αυτή την επίκτητη συνήθεια, τώρα έχουμε και ένα άλλο. Εκτός από το ταίρι μας, το παιδί μας, τους συγγενείς και φίλους μας, την ομάδα μας (πολίτες, έθνη, θρησκευτικά σύνολα) και (από τότε που το είπε ο Χριστός) τους εχθρούς μας, πλέον είμαστε σε ένα σημείο που η αγάπη κρίνεται ωφέλιμο να διευρυνθεί παγκόσμια. Ο σημερινός άνθρωπος πρέπει να αγαπάει τους πάντες, έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα.

Πόσο να χωρέσει ο νούς του ανθρώπου; Πόσα να προλάβει πια!
Μέχρι χτές μισούσαμε οι καπιταλιστές τους κομμουνιστές κι αντίστροφα, οι άσπροι τους μαύρους, οι γάλλοι τους άγγλους, οι έλληνες τους τούρκους, οι στρέητ τους ομο, οι και όλοι μαζί τους εβραίους,  και τώρα ξαφνικά πρέπει να αγαπιόμαστε ολούθε;

Γίνεται αυτό;
Δεν το νομίζω.
Δύσκολο μου φαίνεται.
Πρέπει να περάσουν μερικά χρονάκια ακόμα.

2 σχόλια:

Jolly Roger είπε...

Οταν ενας σκυλος μπορει να μυρισει 100.000 Χ περισοτερα πράγματα απο εσενα κι εμενα, τοτε ενας σκυλος ζει σε εναν εντελως διαφορετικο κοσμο απο σενα. Ακομα και αν περπατατε δίπλα - δίπλα στο ιδιο πεζοδρομιο.
Το ιδιο ισχυει για οποιοδηποτε άλλο ζωο.
Που σημαινει, οτι αυτο που εσυ ονομαζεις "αγαπη" μπορει κάλλιστα να υπαρχει και στον σκυλο (στην αγελαδα, στο γουρουνι, στην αρκουδα), μονο που εσυ κι εγω δεν το αναγνωριζουμε σαν αγαπη, επειδη δεν ξερουμε να ερμηνευουμε την συμπεριφορά του ζωου.

Εδω μερικες φορες δεν ξερουμε αν μας αγαπαει ο συντροφος μας, ο δικος μας. Και θα ξερουμε αν αγαπαει η αρκουδα τον συντροφο της;

Επεδη εχω ερθει σ' επαφη με διάφορες ανθρωπινες φυλες, μπορω να σε διαβεβαιωσω πρωτο χερι οτι ενας κινεζος αγαπαει ΠΟΛΥ διαφορετικα απο εναν ευρωπαιο, ενας νοτιο-αμερικανος διαφορετικα απο εναν βορειο-αμερικανο κ.ο.κ.

Γενικα (πιστευω οτι) η αγαπη παραειναι υπερεκτιμημενη, ιδιως στους δυτικοευρωπαιους. Δεν την χρειαζομαστε για να παει ο κοσμος μπροστα.
Δεν χρειαζεται να αγαπησει ο ομο τον στρεητ ουτε αντιστροφα. Αρκει να σεβεται ο ενας τα δικαιωματα του άλλου.

Δεν χρειαζεται να αγαπαμε τα ζωα (αυτο στο γραφει ενας ενεργος ζωοφιλος). Αρκει να αναγνωριζουμε οτι και αυτα νιωθουν οδυνη και πονο, οτι και αυτα εχουν δικαιωματα πανω στην Γη. Και να τα σεβομαστε. Η αγαπη ειναι ωραια οταν υπαρχει, αλλα δεν ειναι απαραιτητη.

Unknown είπε...

Μπορεί να μην την χρειαζομαστε για να παει ο κοσμος μπροστα, σίγουρα όμως τη χρειαστήκαμε για να πάρουμε μπρος.

Επίσης, η αγάπη είναι πολύ απολαυστική, σε όλες της τις εκφάνσεις.

Το μέλλον θα έχει ενδιαφέρον, όπως και να έχει το ζήτημα.